Het geheim van een tuin met karakter

‘Het ontwerp is nog goed, daar zijn we na al die jaren nog steeds ontzettend blij mee, maar de beplanting is hier en daar wel aan een update toe. Maar hoe?’ Dat hoor ik mensen zeggen die hun tuin 25 jaar of 30 jaar geleden hebben laten ontwerpen door een professional. Maar ook jongeren die een wat ouder huis met ‘designtuin’ hebben gekocht delen vaak die conclusie met me.

Oude tuinen hebben karakter

Wat is het geheim van een tuin met karakter?

Het is door deze opmerkingen dat ik denk dat een goed tuinontwerp de basis legt voor een tuin met karakter. Tijd doet de rest. Een goed ontworpen tuin kan jaren mee, sterker nog, zo’n plek wordt alleen maar mooier als tijd z’n werk mag doen. Zo’n plek krijgt een eigen karakter. Vooral als er in het ontwerp gekozen is voor bomen die - als ze volgroeid zijn - precies de goede maat hebben voor de tuin. Ook de keuze voor kwaliteit bij harde materialen zoals bestrating en hekwerk doet ertoe.

Duurzaam smeedijzer voor een romantische tuinpoort of liever eigentijds design?

En dat is dan weer goed voor je portemonnee en het milieu. Want bij een goed ontwerp voel je niet om de haverklap de behoefte aan trendy nieuwe materialen, bomen of planten, zeker niet wanneer vanaf het begin goede materialen zijn gebruikt die lang meegaan en tijdloos zijn.

Het leuke van een tuin is dat er ook bij een goed en tijdloos ontwerp tóch altijd verandering is. Ook planten hebben niet het eeuwige leven. Ze kunnen net zo goed oud en krakkemikkig worden. Sommige planten leggen het af tegen sterkere soorten. Er komen onbedoeld planten aanwaaien die soms onverwacht mooi passen bij het bedachte. En plekken onder jonge bomen waar eerst nog zon kwam, bieden na verloop van tijd meer schaduw waar andere planten beter in gedijen. Zo is een tuin nooit statisch. En dat biedt kansen voor verjonging en vernieuwing binnen de bestaande kaders.

Meestal geef ik de tuin dan een facelift door bloemenborders eigentijdser te beplanten, spannender heesters toe te voegen of de tuin onderhoudsvriendelijker te maken. En jonge mensen, zeker met kinderen, hebben andere behoeften dan een gezin van 30 jaar geleden. Ook daar moet ruimte voor zijn.

Speelruimte in de tuin

Een dergelijke opdracht is niet perse makkelijker dan een nieuw tuinontwerp maken. Er zijn nóg meer factoren om rekening mee te houden dan bij een ‘nieuwbouw-blank-canvas-tuin’. Je moet recht doen aan het oude, keuzes maken, een nieuwe balans vinden, nieuwe wensen integreren. Zo'n opdracht is als een tijdreis: van het verleden naar het nu en dóór naar de toekomst.

Tuinen worden mooier naarmate de tijd verstrijkt.